Chanat Buchary – założone przez Uzbeków państwo z centrum w Mawarannahrze, w różnych okresach czasu obejmujące też inne regiony Azji Środkowej, istniejące w latach 1500 do 1920.Chanat Buchary powstał w wyniku podboju Mawarannahru przez chana Uzbeków Muhammada Szibaniego z rodu Abulchajrydów, stanowiącego boczną gałąź Szibanidów. Abulchajrydzi podzielili teren chanatu na apanaże i zgodnie z obowiązującą wśród Czyngisydów tradycją obierali chanów na podstawie zasady senioratu. Ich jedność uległa jednak załamaniu w połowie XVI wieku i państwem zaczęły targać wojny domowe, z których zwycięsko wyszedł Abdullah II, tradycyjnie uważany za najwybitniejszego chana Buchary. Niedługo po jego śmierci Abulchajrydzi, z których większość zginęła w bratobójczych walkach, utracili władzę na rzecz innych potomków Dżocziego, Tukaj-Timurydów, zwanych także Dżanidami lub Asztarchanidami. Tukaj-Timurydzi kontynuowali tradycje rządzenia chanatem poprzez jego podział na apanaże wśród członków rodu panującego, co prowadziło do częstych konfliktów wewnętrznych i skutkowało podziałem chanatu na dwa organizmy z ośrodkiem w Bucharze i Balchu w latach 1611–1641 i 1651–1681.W drugiej połowie XVII wieku państwo pogrążało się w coraz głębszym kryzysie spowodowanym przede wszystkim spadkiem znaczenia tradycyjnych szlaków karawanowych prowadzących przez Azję Środkową. Znaczenie władzy centralnej spadło na rzecz przywódców plemiennych i ostatecznie w pierwszej połowie XVIII wieku faktyczna władza przeszła w ręce wodzów plemienia Mangytów, którzy rządzili w imieniu marionetkowych chanów. Ostatni z nich został zdjęty z tronu w roku 1785 i odtąd Mangyci przejęli władzę także formalnie. Mangyci, ponieważ w przeciwieństwie do Abulchajrydów i Tukaj-Timurydów nie byli Czyngisydami, początkowo nie używali tytułu chana, lecz emira. Począwszy jednak od panowania Nasrullaha używali zarówno tytułu chana, jak i emira, tak że ich państwo można nazywać zarówno chanatem jak i emiratem. Wykorzystując wzrost dochodów państwa wynikający z postępującego od XVIII wieku rozwoju handlu z Rosją Mangyci przekształcili Chanat Buchary w despotyczną monarchię opartą na zależnej od chana biurokracji. W roku 1868 przegrali jednak wojnę z Rosją i utracili niepodległość, stając się jej protektoratem. W roku 1920 Chanat Buchary został zniesiony przez bolszewików.